Sa giustìzia italiana a is tempus de oi

de Ivan Monni

In Sardigna a nai “Sa giustìtzia” est a nai unu frastimu. 
Pruschetotu candu acumpangiau de “ti pighit”, “t’abruxit”, o “ti sigat”. 
A is tempus de su Bogino ci fiat s’aciotu e su frastimu fiat puru “aciotau siast!”. 
“Bucinum” latinu, o “botxì” catalanu, imaginai bosàterus candu is ajàjus nostus iant biu torrau a su Bogino “a si gubernai”, cantus brullas iant a essi fatu e contau.
E cantus furcas iat strantaxau issu.  
 
In antis a sa conchista de is ibèricus sa Giustìtzia in Sardigna fiat cussa de sa Carta de Logu. 
Agoa est bènniu su feudalèsimu e “sa giustìtzia”, cussa mala de is “buginus” foresus.  
 
S’Itàlia, si cumprimentat a sola de essi sa culla de sa giustìtzia, de is tempus de is romanus, fintzas a Beccaria, su babbu de sa Giustìtzia moderna.  
Sa pròpriu giustìtzia chi oindi donat a Cospito su 41 bis, cumenti a is peus mafiosus, chi mancai funt lassaus lìberus po 30 annus in domu insoru etotu, postu chi su 41 bis est una barbàrie po calisisiat personi. 

Is status itàlicus separaus ant donau a su mundu is mellus poetas in su Mesuevu e is capolavorus de is artistas de su Rinascimentu. 
S’Itàlia unia at arregalaus a su mundu su fascismu.  
Po Benedetto Croce su fascismu fiat un “incidente della storia”, po Piero Gobetti fiat sa “biografia di una nazione”.  
Teniat arrexoni Gobetti, e no podiat essi in àtera manera, pustis chi de su sèculu longu, s’800, su risorgimentu patrioticu est arribau a su natzionalismu, e inglobendi su Stadu Pontifìciu (ca fiat indipendenti, no fiat asuta de poteri stràngiu) s’est mudau in “stato confessionale” cun is Patus Lateranensis, in antis cun su fascismu etotu, agoa cun sa DC, chi at sighiu sa triade “Dio, patria e famiglia”, aguantendi in pei leis fascistas cali s’òrdini de is giornalistas, medas leis penalis e una scola ancora gentiliana.  
 
E sa giustìtzia no est stètia meda mellus, bastat a biri ita ant fatu cun Doddore Meloni, òmini de prus de 70 annus lassau a si morri in presoni po una chistioni de tassas, candu in presoni po tassas no andat casi nisciunu (domandai a is evasoris Valentino Rossi o a Berlusconi).  
 
Sa mala giustìtzia si depit frimai, Cospito est fendi su scioperu de su fàmini de tropu tempus e a su stadu italianu puru, po cantu siat fascista, no cumbenit a criai un àteru martiri. 


Imàgini: mimesis-scenari.it

Cumpartzi • Condividi

Lascia un commento / Cummenta

Il tuo indirizzo email non sarà pubblicato. I campi obbligatori sono contrassegnati *

Captcha in caricamento...